Uzman Bilişim Hukuku Avukatı ve TOPO Hukuk Bürosu ‘nun kurucu avukatı Serdarhan Topo, girişimcileri yakından ilgilendiren bir konu olan, Bireysel Katılım Yatırımı ve Bireysel Katılım Yatırımcısı hakkında bilgiler verdi. İşte Serdarhan Topo‘nun vermiş olduğu bilgiler;
Serdarhan Topo sözlerine, Bireysel Katılım Yatırımcısını (BKY) tanımlayarak başladı. Bireysel Katılım Yatırımcısı, sahip oldukları maddi varlıklarını, tecrübelerini, birikim ve becerilerini finansman kaynağı arayışında olan şirketlere ve girişimcilere aktaran gerçek kişilerdir.
Bireysel Katılım Yatırımcısını başlangıç ya da büyüme aşamasındaki şirketlerin finansman kaynağı olarak tanımlayabiliriz. Serdarhan Topo‘nun da belirttiği üzere, yalnızca gerçek kişiler bireysel katılım yatırımcısı olabilmektedir. Bireysel Katılım Yatırımcısı yönetmeliğince, herhangi bir şirket / kuruluş BKY olamazlar.
Kimler Bireysel Katılım Yatırımcısı Olabilir?
Bireysel Katılım Yatırımcıları tam vergi mükellefi olan gerçek kişilerden oluşmaktadır. Bireysel Katılım Sermayesi Hakkında Yönetmelik’te belirtildiği üzere bireysel katılım yatırımcısı bu gerçek kişilerin BKY Lisansı’na sahip olmaları gerekmektedir. BKY’lerin lisans sahibi olabilmelerini ilgili Yönetmelik ikili bir ayrımla şartlandırmıştır:
- Yüksek gelire sahip yatırımcılar
- Tecrübeli yatırımcılar
Bireysel Katılım Yatırımcısı olabilecek yüksek gelir veya servete sahip yatırımcılar: Lisans almadan önceki iki yıl için yıllık geliri 200.000 TL üzerinde olan veya müracaat anında bulunan kişisel serveti 1.000.000 TL üzerinde olan yatırımcılardır. Belirtmek gerekir ki, bu kişisel servet her türlü menkul ve gayrimenkul varlıkları kapsamaktadır. Kişisel servetin hesaplanmasında dikkate alınmayacak varlıklar da bulunmaktadır.
Yönetmeliğe Göre Bunlar:
İkamet edilen konut veya bu konutu ipotek ederek alınan herhangi bir kredi, sigorta sözleşmelerinden doğan haklar ve emeklilik primi şeklinde kazanılan mali haklardan ölüm veya emeklilik halinde ödenecek tutarlardan oluşmaktadır.
Tecrübeli Yatırımcı Olarak Nitelendirdiğimiz Kişiler İse:
- Banka ve finansal kuruluşlarda fon veya portföy yöneticisi olarak ya da banka ve finansal kuruluşların küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin finansmanı, proje finansmanı veya kurumsal finansman birimlerinde veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları dahil girişim sermayesi şirketlerinde müdür veya dengi bir pozisyonda ya da daha üst bir pozisyonda en az iki yıl iş tecrübesine sahip olan veya
- Lisans alınmadan önce son beş yıl içinde en az iki yıl, yıllık cirosu en az 25.000.000 TL olan bir şirkette genel müdür yardımcısı veya dengi bir pozisyonda ya da daha üst bir pozisyonda çalışan veya,
- BKY ağlarının birine lisans alınmadan önce en az bir yıl süreyle üyeliği bulunan ve müracaat sırasında 26’ncı maddede belirtilen nitelikleri haiz halka açık olmayan en az üç şirkette BKY olarak ortak olan veya,
- Başlangıç veya büyüme aşamasındaki şirketleri desteklemek amacıyla kurulmuş olan yurt içi kuluçka merkezlerinde ya da teknoloji geliştirme merkezlerinde en az iki yıl tecrübesi bulunan ve bu merkezlerdeki başlangıç veya büyüme aşamasındaki en az üç şirketin her birine en az 20.000 TL sermaye koyan gerçek kişilerdir.
Devlet Desteği Mi? Bireysel Katılım Yatırımcısı Mı?
Girişimciler devlet desteğinden mi faydalanmalı yoksa bireysel katılım yatırımcısından mı? Sorusuna cevap aramadan önce ülkemizde girişimcilere verilen devlet desteğinden bahsetmemiz doğru olacaktır. Bilindiği üzere devlet girişimcileri desteklemektedir. Bu destek ekonomik yardım hibesi, vergi avantajları ve altyapıyı sağlamak şeklinde ortaya çıkabilmektedir. Bu amaçla Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi (KOSGEB)’nin Girişimcilik Destek Programı girişimciliğin desteklenmesi ve ekonomik kalkınma adına güçlü ve temelli işletmelerin kurulmasını sağlamak amacıyla oluşturulmuştur.
KOSGEB, birikime sahip olmayan girişimciler için hibe ve faizsiz kredi veren bir kuruluştur. 18 yaşını doldurmuş bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı iseniz gerekli şartları sağladığınız takdirde küçük ve orta dereceli işletmeler ve yeni girişimciler için destek sağlayan bu kuruluşa başvurabilirsiniz.
Girişiminiz adına aradığınız destek için başvurabileceğiniz bir yol da Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ‘nun ulusal destek programlarına göz gezdirilmesi faydalı olacaktır. Girişim Sermayesi Destekleme Programı (GİSDEP) gibi programlar araştırılmalı, mümkünse uzman bir avukatla girişiminize uygun ve ihtiyacınızı karşılayacak olan destek programı belirlenmelidir.
Yukarıda bahsettiğimiz girişimcilere sağlanan destek ile beraber, devlet birtakım vergi avantajlarıyla Bireysel Katılım Yatırımcılarını da desteklemektedir. 28560 sayılı Bireysel Katılım Sermayesi Hakkında Yönetmelik’te devlet desteğinden yararlanma şartları belirlenmiştir. BKY’lerin bu destekten faydalanabilmeleri için sermayesini oluşturdukları şirket TTK’ye tabi bir anonim şirket olmalıdır.
Bireysel Katılım Sermayesi Yönetmeliğinde ; İmalat sanayi, telekomünikasyon, tarım avcılık ve ormancılık gibi sektörlerin dışındaki sektör ya da faaliyetlerin bireysel katılım sermayesi yatırımlarının devlet desteğinden faydalanamayacağı belirtilmiştir.
Serdarhan Topo, bu makalesinde girişimciler için finansman kaynağı olarak bireysel katılım yatırımcılarını ve devlet desteğinden de kısaca bahsetti. Siz değerli müvekkillerimizin girişimcilik ve bilişim hukuku ile alakalı soru ve sorunlarınız için, girişiminizin dahil olduğu sektör ve faaliyet alanı ile ilgili hangi destekten ne şartlar altında yararlanabileceğinizin cevabı için bu alanda uzman olan TOPO Hukuk Bürosu ofisimizin uzman ekibine ulaşabilir, sorularınızı yöneltebilirsiniz.
Serdarhan Topo ‘ya Sorduk: Bireysel Katılım Yatırımının Sınırı Var Mıdır?
Bireysel Katılım Yatırımcıları‘nın lisansları 5 yıllık süre ile sınırlı olmakla beraber lisans yenileme talebi halinde Müsteşarlıkça belirlenecek olan ölçütlere göre değerlendirilip yine 5 yıllık sürelerle uzatılabilmektedir. Ancak lisans devredilemez.
Yukarıda adı geçen Yönetmelik gereğince Bireysel Katılım Yatırımcıları’nın lisanslarının beş yıllık geçerlilik döneminde bireysel olarak en fazla yirmi farklı anonim şirkete yaptıkları yatırım için devlet desteği alabilecek, bu sınırı aşan yatırımlar için devlet desteği sağlanmayacaktır. Bu noktada belirtmemiz gerekir ki söz konusu madde, yönetmeliğin dördüncü bölümünde belirtilen ortak yatırımları hariç tutmuştur.
Ayrıca Bireysel Katılım Yatırımcısı’nın ortaya koymuş olduğu sermayenin vergi teşvikinden yararlanabilmesi için bazı husular vardır, işte bu hususlar;
BKY tarafından bir girişim şirketinde, şirket hisselerinin bedeli 20.000 TL’den az ve yıllık olarak 1.000.000 TL’den fazla olmaması gerekmektedir. Yine de BKY tarafından farklı girişim şirketlerine yapılacak yatırımların toplamının bu tutarı aşabileceğini söyleyebiliriz.
Bireysel Katılım Yatırımcıları tarafından yapılacak ortak yatırımlarda ise her bir girişim şirketine yapılacak yatırım için sermaye en fazla yıllık 2.000.000 TL olabilir.
TOPO Hukuk Bürosu‘nun kurucu avukatı olan Serdarhan Topo, Bireysel Katılım Yatırımcıları’nın yaptıkları katkıdan sonra girişimcilerin/şirketlerin yönetim kurullarında söz hakkına sahip olduklarını ancak bunun da bir sınırlaması bulunduğunu belirtti.
BKY’ler toplam oy hakkını ve sermayeyi temsil eden payların %50’sinden fazlasına sahip olamayacakları gibi yönetim kurulu üyelerinin de %50’sinden fazlasını atayamıyorlar.
Serdarhan Topo: Bireysel Katılım Yatırımının, Girişimcilere Katkıları Nelerdir?
Serdarhan Topo, Bireysel katılım yatırımı ve Bireysel Katılım Sermayesi‘nin girişimcilere oldukça faydalı bir destek olduğunu vurguladı.
Bireysel Katılım Yatırımı ve Bireysel Katılım Yatırımcısı Hakkında Yönetmelik’in amaç ve kapsam başlıklı madde de belirtildiği üzere; Yüksek risk içermesi sebebiyle finansmana ulaşmakta sıkıntı yaşayan başlangıç veya büyüme aşamasındaki girişimlere finansal bir araç olmaktadır.
Serdarhan Topo ‘nun bu makalesi, sermaye yetersizliği çekmekte olan girişimcilerin, iş fikirlerini hayata geçirmeleri için Bireysel Katılım Yatırımı’nın, finansman kaynağı niteliğinde olduğunu belirten bir makaledir.
Serdarhan Topo’nun Diğer Hukuki Makaleleri:
Av. Serdarhan Topo’dan Genç Avukatlara Tavsiyeleri
Av. Serdarhan Topo’nun Kaleminden Israrlı Takip ( Stalking )
Bir girişimci olarak BKY’nin çok zor olduğu kanaatindeyim. Keşke yatırımcı olmak için gereken şartlar daha da az olsa. Ama maalesef ülkemizde böyle. Devlet desteği konusunda da bence bireysel yatırımcı olursa daha iyi olur.
çok faydalı bir yazı olmuş. Maalesef bizim ülkemizde girişimci olmak zor hem maddi hemde işsiz gözü ile bakılıyoruz.